“Ddu cumprendides su sardu, sì?”. Cantas bortas ais intèndidu custos faeddos? Cantas bortas, calicunu chistionende·ti in sardu ti dd’at preguntadu? Est una cosa istrana meda, ci ddoe pensas? Bolet nàrrere chi nois, gente de Sardigna, non semus acostumados a faeddare sa limba de sa terra in ue semus nàschidos e in ue bivimus. Chi si nche pensas est una cosa chi non tenet sètiu, ca in s’iscola ant semper imparadu a iscrìere e chistionare s’italianu, sa limba de Istadu, e su sardu ddu depias chircare a pedras furriadas.
Pro ite unu progetu in limba sarda? Una limba bia comente su sardu tenet sa capatzidade de contare e de bìdere unu territòriu in manera diferente, chie faeddat una o prus limbas tenet un’immaginàriu meda prus mannu, biet prus a largu. Su chi serbit est però unu sensu, unu percursu cumpartzidu, pro torrare a faeddare, fueddare, chistionai, nàrrere, arrejonare, allegare, faveddare, fabiddà, in sardu.
Isceti in custos ùrtimos annos, binti pagu prus o mancu, su problema de sa limba sarda faeddada e iscrita diaderu est intradu in sa dibata polìtica. A bellu mi’! Sa Regione Sardigna at creadu su standard de sa Lsc (Limba sarda comuna) chi indivìduat is règulas ortogràficas pro iscrìere totu su sardu. Is iscolas sunt incumentzende a fàghere cursos e insegnamentos pro is piticos.
Dae su 2018 sa Regione Sardigna tenet una lege de disciplina orgànica de sa limba sarda e de is àteras limbas (alloglotas) faeddadas in s’ìsula: catalanu, gadduresu, tataresu e tabarchinu. Sa lege provat a garantire unu ‘status’ ufitziale a s’idioma de s’Ìsula pro torrare a ativare sa trasmissione inter-generatzionale de is cumpetèntzias linguìsticas. A bellu a bellu paret chi su sardu siat torrende·si a pigare su logu suo, e custa est una cosa de importu mannu.
“E tando? Cale sardu iscriamus in custu giassu?”. Prima de totu: su sardu est unu. S’idea est ca in Istòrias no ddoe at perunu problema chi ses de Casteddu e ti praxit a scrìri diaici, o chi ses de Ussassa e iscries cìgiri pro nàrrere chìghere. S’ùnica cosa chi pretendimus est ca su chi iscries depet èssere a norma ortogràfica. Est una cosa de importu mannu meda.