Sighi∙nos

Salude, ite ses chirchende?

Cultura

Francesca Sanna Sulis s’istilista sarda chi aiat rivolutzionadu sa moda in su de 18 sèculu

Calicuna chida a oe, su motore de chirca Google at dedicadu su Doodle cosa sua, est a nàrrere su logo temporàneu de sa pàgina printzipale, a su de 306 anniversàrios de sa nàschida de s’istilista sarda Francesca Sanna Sulis.

Ma chie fiat custa fèmina gasi famada a tretu de si meritare unu mentovu gasi importante? Francesca Sanna Sulis est istada un’istilista e imprendidora sarda nòdida pro sa faina impresariale sua in su campu de sa bestimenta e de sa seda.

Fèmina forte e determinada, aiat paradu fronte a sos istereòtipos de gènere de su sèculu 18 istantargende un’impresa cun unu giru de afares mannu meda. Connota comente sa fèmina de su murone, aiat impreadu sa seda pro disegnare àbidos pro sas càrrigas reales prus artas de Europa de s’època sua, comente sa tzarina Caterina II de Rùssia.

Fiat nàschida s’11 de làmpadas de su 1716 in Murera, bidda famada pro su murone, fiat crèschida in sa sienda de famìlia e aiat imparadu a gestire un’impresa. A 19 annos si fiat cojuada e si fiat tramudada a bìvere cun su maridu in sa sienda de famìlia, acanta si cortivait su berme sìlicu, su chi faghet sa seda. In pagu tempus Francesca aiat perfetzionadu totu sa cadena de produtzione de sa seda, ammodernende sa sienda cun telàrgios modernos.

Sa faina sua diat àere rivolutzionadu totu setore de sa moda de tando. Prima chi Sulis comintzaret a disegnare àbidos, sa mentalidade de s’època cheriat chi sas fèminas nòbiles bestirent bestires traditzionales tèteros e graes. Sulis fiat andada contra custas tendèntzias opressivas de sa moda, disegnende bestires de seda de murone chi fiant siat elegantes siat còmodos. Sos modellos suos aiant cumentzadu a parare fama tra sas printzipessas de sa Domo Savoja, e Caterina sa Manna de Rùssia fiat cliente suas.

Cando non disegnaiat bestires pro sos nòbiles, si dedicaiat a fàghere òperas bonas in sa bidda sua, comente imparare a sas fèminas a tèssere e a cosire, ma fines notziones de botànica. In prus, cando si fiat tramudada a bìvere a Cuartùciu aiat fundadu un’istitutu de benefitzèntzia pro sos pòberos.

A issa sunt istados dedicados su Museu de s’Imprenditoria feminile (Mif) de Murera e sa Biblioteca comunale “Francesca Sanna Sulis” de Cuartùciu. Parte de sas bestimentas istòricas de Sulis si podent ammirare in su Museu Donna Francesca Sanna Sulis de Murera e in su Museu Istatale de s’Ermitage de Santu Pedruburgu, acanta b’at unu retratu de Caterina sa Manna cun unu de sos bestires fatos dae s’istilista sarda. A.D


Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – Imprentas 2021-2022. Lr 22/2018, art. 22

Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2021-2022. LR 22/2018, art. 22

De lèghere

Cultura

Si podet fàghere arte e tzìnema fintzas impreende unu telefoneddu. In su mundu nche sunt medas festival de tzìnema chi promovent pellìculas realizadas gràtzias...

Atualidade

Prus de 18 mìgias sardos ant lassadu s’Ìsula in sos ùrtimos tres annos. Una comunidade manna comente a su comunu de Pauli, comente sa...

Cultura

Si narat “La tua memoria è la nostra memoria”, su progetu aparitzadu dae su Comunu de Boruta chi punnat a sa realizatzione de un’archìviu...

Atualidade

Sa Sardigna est unu logu galu pagu connòschidu dae sos turistas. Belle su 80% de sos turistas chi arribbat in s’ìsula, difatis, bìsitat isceti su 10% de...