Atualidade
Cultura
Iscièntzia & Tecnologia
Polìtica
Tzitades e biddas
Podcast
Imprentas

Su biàgiu de Buddha

25/03/2018 sa redatzione Brullas, Rubricas 0

vignetta Buddha

T'est pràghidu s'artìculu? Connosches bene s'argumentu e boles iscrìere carchi cosa pro megiorare s'informatzione? Iscrie·nos una lìtera a redatzione@istorias.it.

Igrèsias, fogu a s’ospidale ‘Santa Barbara’. Istesiados 3 repartos

Comente faghet s’arenada

Iscrie pro primu

Cummenta Annulla risposta

Sa mail non at a èssere publicada

Cummentu

Nome*

E-Mail*

Website

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

A Molentàrgius unu progetu de teatru pro sos giòvanos
Una regorta de dinari pro nche torrare su corpus de Antonij a Ucraina
Is tzentenàrios de Costa Rica, Giapone e Sardigna in unu documentàriu
Dae zona bianca a zona ruja: pro is sardos a su mancu duas chidas de acorru
S’aventura de Loredana e Francesca: un’escursione de baranta dies in su Sulcis
Digitale e turismu naturalìsticu: su ruolu de sos ‘big data’ e s’Asinara
In s’Universidade de Casteddu ddoe at tretu pro is pipios puru
Sighit su declinu demogràficu in Sardigna
Una pedalada virtuale pro promòvere su turismu in Sardigna
Ismanniare sa produtzione de spirulina, s’alga de s’Ispàtziu

Andrea Mura babel film festival brullas Cagliari casteddu Comune di Cagliari coronavirus Filippo Tortu Imprentas isport istòrias Legambiente limba sarda M5s pastores Podcast politica primu s'Alighera Sampdoria Sant'Efisio Sardigna serie a temporada universidade de casteddu

No comments found

Ascurta

Facebook

Instagram

istorias.it

Dae su 9 de abrile, in is prataformas digitales in

Dae su 9 de abrile, in is prataformas digitales in lìnia, su film a Kentannos, su documentàriu de Víctor Cruz chi, tra Costa Rica, Giapone e Sardigna (tres de is logos de su mundu acanta si bivet de prus), contat is sentidos e is disafios de ogna die de unos cantos giòvanos tzentenàrios chi, a su limenàrgiu de su primu sèculu de vida, e a bias peri de prus, sighint a bìvere comente semper, sena rinuntziare a is disìgios issoro.

Ambientadu in tres de is chimbe “zonas blu” (is àreas de su pianeta acanta s’aspetativa de vida est prus arta de sa mèdia), cun s’agiudu de sa Fondazione Sardegna Film Commission de sa Regione Autònoma de sa Sardigna, Kentannos est unu film chi allegat de sa passione de bìvere e chi, cun carignu, nos ammentat chi s’edade est un’istadu mentale ebbia.

A pustis de s’anteprima mundiale a su Visions du Réel e de sa partetzipatzione a su Biografilm de Bologna, su 9 de abrile, in ocasione de s’essida de su film, su tzicuitu #Iorestoinsala at a acasagiadu un’addòbiu cun su regista Víctor Cruz, su produtore Giovanni Pompili (Kino produzioni), su protagonista de su film, Adolfo Melis e s’iscritora Michela Murgia.

In Costa Rica, sa fìgia de Pachito pensat chi a 98 annos su babbu non siat prus a tretu de pòdere andare a caddu, e duncas chircat de si ddu proibire; in Sardigna, Adolfo pro is 93 annos suos pedit comente regalu de pilotare un’aeroplanu, dae semper su disìgiu suo; in s’ìsula de Okinawa, Tomos, 93 annos, faghet parte de una banda pop, e sighit a andare a tournée in totu su Giapone. “Dae is forestas istremenadas de su Costa Rica, colende in mesu a is cussòrgias de Sardigna, finas a un’iscola de dantza de Okinawa, Víctor Cruz ponet a pare tres contos chi tocant su tema de sa betzesa e de su tempus chi colat- iscriet in una nota Efisia Curreli, vitze-presidente de s’Assòtziu de promotzione de su Tzìnema Sardu ‘Visioni di Ichnussa’ – unu film subra de sa passione de bìvere chi, cun carignu, nos regordat chi s’edade est petzi un’istadu mentale”.

#istorias #sardegna #insardu #limbasarda#insarduestprusbellu

“Est comente chi totus is abitantes de Santu Ped

“Est comente chi totus is abitantes de Santu Pedru, o Dèsulu, s’esserent tramudados foras dae s’Ìsula”. Ismànniat su declinu demogràficu in Sardigna. Is datos Istat sunt istados publicados dae su Crei Acli. “Si registrant prus de 13 mìgia abitantes de mancu, 2650 de is cales sunt emigrados. Si s’agiunghet sa diferèntzia tra is nàschidos e is mortos de ocannu pro su virus corona, imbetzes, est comente chi si siat bènnida a mancare totu sa populatzione de Tèmpiu, o Biddacidru”.

“In un’annu amus pèrdidu 13.396 abitantes” narat su presidente Mauro Carta. Fintzas pro more de su virus Coronas, is mortos sunt istados 18.994, mentras in su 2019 fiant istados 17.003 (+1.991). Su saldu de is nàschidas est negativu (-610). In prus, s’emorragia de sardos, mescamente giòvanos formados e cun un’artu livellu de ispetzializatzione, non s’est firmada: in medas sighint a lassare s’Ìsula privende•dda de is cumpetèntzias chi diant èssere fundamentales pro s’economia sua.

Dae is datos presentados dae s’Istat nde essit a pìgiu chi in su 2020 sa populatzione de sa Sardigna est colada dae 1.611.621 abitantes (791.696 mascros e 819.925 fèminas) a 1.598.225. E in contu de nàschidas? Pro s’Itàlia tocat torrare in segus finas a s’Unidade de Itàlia pro agatare prus pagos pipios nàschidos, e pro sa Sardigna puru su risu est pagu. Est semper pro neghe de su virus Corona, chi no at influidu petzi in is detzessos, ma fintzas in is nàschidas, ismanniende sa tendèntzia a su declinu de populatzione.

“In mèdia, in Sardigna amus pèrdidu belle 1350 abitantes ònnia mese, summende saldu naturale e emigrados — sighit Carta –. Serbit unu càmbiu de passu dae banda de is istitutziones: sunt netzessàrios programmas mirados e progetos innovativos. Nois, cun s’Osservatòriu permanente nostru, amus a ammaniare in is chidas sighentes eventos pro afrontare su tema, cumentzende dae s’istùdiu e dae s’anàlisi de is datos demogràficos, dae is datos Aire cun sa collaboratzione de is vàrios atores locales. Sa punna est sa de agatare solutziones noas a custu problema oramai crònicu”.

Is cadditos chi Costantinu Nivola, s’artista de

Is cadditos chi Costantinu Nivola, s’artista de Orani tra is prus famados de Sardigna, aiat realizadu in su 1964 paris cun Richard Stein pro su parcu Wise Towers no ddoe sunt prus: sunt istados bogados a pustis de unos cantos traballos chi ant interessadu sa pratzita.

Unu fatu birgongiosu pro sa tzitade americana chi no est istada capassa de amparare su progetu pùblicu prus mannu de Nivola in New York. Podet èssere chi is autores mancu connoscherent su balore de s’òpera e custu forsis est fintzas peus. E si esseret aici calicuna dimanda tocat a si dda fàghere in Sardigna puru.

Eris sa noa publicada in sa pàgina Facebook de su Museu Nivola de Orane s’est ispainada a sa lestra in sa retza. “Est unu fatu indignu – ant iscritu is de su museo – pro ite non semus alleghende de s’atzione de vàndalos, ma de unu progetu de ‘rennou’ pùblicu de s’àrea. De s’òpera, ispirada a s’istatuària orientale e a is cadditos a calapesa de is pipios, isciusciada a caladas de màgiu, sunt abarrados in pees prantados in terra ebbia”.

E a nàrrere chi totu custu est acontèssidu a pustis de mustra de su 2020 ‘Nivola. Figure in Field’ fata in sa ‘The Cooper Union’ e a prus pagu a mancu duos meses dae sa pròssima mustra intitulada ‘Nivola. Sandscapes’ in programma in su ‘Magazzino Italian Art’. “Est istadu un’atu de vandalismu istitutzionale chi non tenet perunu sentidu. Sa ricualificatzione de is turres, giusta e benebènnida, si diat èssere pòdida fàghere rispetende s’istòria e de s’arte. Oe est una die trista pro su museu Nivola, pro sa Sardigna, e pro totu is amantiosos de s’arte”.

Su Museu de Orane, paris cun sa famìlia de s’artista e is istitutziones impinnados a promòvere su messàgiu e sa memòria de Nivola, sunt chirchende de allegare cun is chi ant fatu is traballos, pro bìere si ddoe est sa possibilidade de sarbare parte de s’òpera. Oe Massimo Zedda, capugrupu de is Progressistas, at pedidu in consìgiu regionale de motivare su consoladu de New York pro cumprèndere ite fine ant fatu is istàtuas. Sa chistione est aberta.

#istorias #sardegna #sardigna #limbasarda #sardu #insardu #nivola #newyork @museo_nivola

Si narat “In Àrthana”, su periòdicu in limba

Si narat “In Àrthana”, su periòdicu in limba sarda pùblicu e gratùitu, essidu sa chida colada a incuru de s’Ufìtziu Linguìsticu de su comunu ogiastrinu.

Si tratat de su primu periòdicu digitale in sardu mai realizadu in sa bidda e est nàschidu cun s’idea de informare e agiornare sa tzitadinàntzia de totu su chi sutzedet in su comunu a livellu amministrativu. Duncas bandos, avisos, comunicados e initziativas de interessu pùblicu, ma non cussu ebbia. Una parte de su periòdicu, contivigiadu dae is operadores linguìsticos Ivan Marongiu e Alessandro Podda, est dedicada a s’atualidade e a sa cultura. In su primu nùmeru de martzu, in ocasione de is 100 annos dae sa nàschida de su Psd’Az, ddoe tenet un’artìculu dedicadu a sa figura de Anselmo Contu, primu presidente de su Consìgiu Regionale de sa Sardigna, chi fiat nàschidu in Àrthana.

Ma ddoe est tretu peri pro in intervistas, comente cussas fatas a duas piseddas de sa bidda, s’iscritora Barbara Figus chi allegat de su libru suo dedicadu a sa tziviltade nuràgica (Il viaggio di Elau) e sa neo-laureada Marina Pili, chi allegat de sa tesi su dedicada a sa Die de is Mortos in Ogiastra e a su ritu de is Ànimas.

Su periòdicu, chi at a essire una bia a su mese, tenet unas cantas pàginas dedicadas a sa poesia e a is poetes ismentigados de sa bidda Àrthana: ogna mese at a èssere publicadu unu cumponimentu inèditu. “Amus pensadu a unu trastu chi nos poderet fàghere acurtziare torra a sa gente- contant is operadores linguìsticos- sende chi pro more de s’apretu epidemiològicu is ufìtzios de s’isportellu sunt istados serrados a su pùblicu pro meda tempus. Esistet unu blog ulsogliastra.wordpress.com e una pàgina facebook meda frecuentados e ativos cun is cales diamus visibilidade a is fainas nostras, ma forsis in custu momentu istòricu chi semus bivende, unu periòdicu est pròpiu su chi bisòngiat”.
#istorias #sardegna #sardigna #insardu #limbasarda #sardu

Est in lìnia su bandu pro leare parte a sa de bat

Est in lìnia su bandu pro leare parte a sa de bator editziones de su prèmiu Kentzeboghes. Ddoe at tempus finas a su primu de cabudanni 2021 pro ispedire is progetos pro sa realizatzione de film e documentàrios in is limbas de sa Sardigna e in is limbas minoritàrias italianas.

Pro partetzipare a su cuncursu, ammaniadu dae s’assòtziu culturale Babel, sa Sotziedade Umanitària — Cineteca Sarda de Casteddu, EjaTv e Areavisuale Film, non si pagat. Duas is duas categorias prevìdidas: progetos tzinematogràficos in is limbas de sa Sardigna (sardu, aligheresu, catalanu, tabarchinu, gadduresu, tataresu) e progetos tzinematogràficos in is limbas minoritàrias italianas (amparadas dae s’artìculu 2 de sa lege 482/1999).

Ogni autore podet mandare prus progetos de fiction o documentàrios de non prus de 30 minutos. Totus is traballos, printzipiende dae is pellìculas binchidoras, ant a èssere promòvidos pro mèdiu de su ‘Babel in Tour’ o de rassignas a tema. Ant a èssere assignados duos prèmios in dinari, 2.500 èuros pro ambas is categorias.

Tra is novidades de ocannu, paris cun s’organizatzione Corona De Logu, ddoe est sa segunda editzione de Kentzeboghes Iscola: laboratòrios a in donu, intregados a is iscolas elementares e mèdias de sa Sardigna.

Pro iscedas est a cumpudare su giassu

https://www.babeltv.org/editzione-20212022

#istorias #sardu #limbasarda #insardu #insarduestprusbellu #kentzeboghes

In Ulìana, a chent’annos dae sa nàschida de Ma

In Ulìana, a chent’annos dae sa nàschida de Mario Melis, s’amministratzione comunale bolet intitulare a su capu sardista su cursu de sa bidda. Duncas s’atuale Vittorio Emanuele at a devènnere Cursu Mario Melis, in onore de s’ex Presidente de sa Regione originàriu de Tortolì, chi pro tres mandados est istadu fintzas sìndigu de Ulìana...

sighi in www.istorias.it

#istorias #limbasarda #insardu #sardu #sardegna #sardigna #insarduestprusbellu #mariomelis #oliena #uliana

Su Tribunale de Casteddu at archiviadu su protzedi

Su Tribunale de Casteddu at archiviadu su protzedimentu penale chi aiat abertu a pustis de sa morte de Doddore Meloni. Dd’at detzisu oe su Gip (giùighe pro is indàgines preliminares) ponende fine in custa manera a sa chistione giuditziària cumentzada in su mese de trìulas de su 2017 pro averiguare possìbiles curpas pro sa morte de s’indipendentista aristanesu.

Doddore Meloni si fiat mortu a 74 annos in s’ispidale Santissima Trinidade de Casteddu, a pustis de un’isciòperu de su fàmene chi aiat cumentzadu in presone su 28 de abrile de su matessi annu, cando fiat istadu arrestadu pro iscontare sa pena pro unas cantas cundennas pro evasione fiscale. A pustis de duos meses de isciòperu, 67 dies sena papare, sa salude sua si fiat agraviada meda e pro custu isceti su 29 de làmpadas, fiat istadu tramudadu a s’ispidale acanta fiat duradu una chida ebbia e si fiat mortu.

Sa noa de s’archiviatzione dd’at fata ischire...sighi in www.istorias.it

#istorias #limbasarda #sardu #insardu #limba #sardegna #doddoremeloni #doddore #casteddu

Si narat Sara Corona, tenet 25 annos e s’est lau

Si narat Sara Corona, tenet 25 annos e s’est laureada in Benes Culturales a indìtziu archeològicu in s’Universidade de Torinu. At abertu in Instagram unu contu (@archeocosas ) acanta at cumentzadu a publicare vìdeos de archeologia e preistòria, prima in italianu e fatu fatu in sardu. Is letziones suas ant tentu in pagu tempus medas visualizatziones e cumpartzidura e est istada fintzas cuntatada dae ràdios e giornales.

Sìghi in www.istorias.it

#istorias #sardu #limbasarda #insardu #insarduestprusbellu #insardu

In Sardigna sa cundidura de su Coronavirus est and

In Sardigna sa cundidura de su Coronavirus est andende mègius. In is ùrtimas chidas is casos sunt abarrados pro su prus a suta de chentu a sa die, nùmeros chi indànimant sa Regione e faghent isperare chi si potzat colare dae sa zona groga a cussa bianca, cussa cun prus pagas limitatziones.

Nointames nch’est unu fatu chi est donende pensamentu meda, e est s’arribu in s’ìsula nostra de sa variante inglesa de su Covid. Difatis in Sardigna puru sunt istados agatados is primos casos: in Bono (serrada in zona ruja), in Madalena e in Santu Diadoru.

E pròpiu custa bidda de sa cosa baroniesa diat diat pòdere colare in zona ruja e duncas a unu perìodu de incùngiu. Dd’at annuntziadu sa sìndaga Rita Deretta in sa pàgina Facebook cosa sua: “A pustis de sa nota cun sa cale s’Ats recheret s’istitutzione de sa zona ruja in su Comunu nostru, so aprontende un’ordinàntzia”. Dae is 14 de oe a mesunote de su 10 de martzu “in totu su territòriu comunale ant a torrare is règulas istabilidas dae su Dpcm de su 18 de ghennàrgiu”. Sa prima tzitadina ispiegat de àere chircadu in ogna manera de evitare s’inserru, ma s’Ats at comunicadu una crèschida manna de is positivos.

E sa matessi detzisione dda diat podere pigare puru su sìndigu de Madalena. Fabio Lai at decraradu chi “sa dàbile istitutzione de sa zona ruja s’at a valutare a pustis chi ant èssere iscumproados is àteros datos rechertos a is ufìtzios cumpetentes”, pro ite “sa nota chi m’ant pedidu de istituire non narat nudda de su nùmeru de persones positivas a sa variante inglesa”.

Diversa est sa situatzione tzertificada dae sa fundatzione Gimbe pro su chi pertocat is cundiduras de coronavirus (sena variante). In Sardigna s’andamentu est in calada, gosi comente su càrrigu de traballu pro is ispidales: mènguat su nùmeru de is ricoverados, chi s’atestant in intro de is lìmites istabilidos dae su Guvernu. #istorias #sardegna #sardigna #insardu #limbasarda #sardu

Cun s’intregu de is calendàrios a is dirigentes

Cun s’intregu de is calendàrios a is dirigentes de is istitutos cumprensivos de Aristanis est istadu aprontadu su progetu pilota europeu “Calendaria 2021, Donne per Europa – Femmes pour s’Europe – Women for Europe”. Su calendàriu est dedicadu a sessanta fèminas famadas de s’Unione europea cun s’iscopu de lis dare visibilidade fitiana in àmbitu continentale. Tra issas, gràtzias a s’adesione de sa Comuna de Aristanis, fintzas Lionora de Arborea.

S’Assessore a sa Cultura Massimiliano Sanna, acumpangiadu dae sa curadora locale de su progetu Stefania Carletti, at intregadu a is dirigentes iscolàsticos Carmensita Feltrin, Tiziana Laconi, Giuseppina Loi, Maria Giovanna Pilloni e Pasqualina Saba is calendàrios chi ant a èssere cumpartzidos in totus is classes de is iscolas segundàrias de su primu gradu de sa tzitade.

Su progetu. Calendària est un’illustratzione a muru dedicada a 60 fèminas de s’UE (2 pro ogni Paisu, 3 pro ogni Paisu fundadore) chi ant lassadu un’arrasta importante. Su calendàriu at a èssere trilìngue: italianu, frantzesu e inglesu. Ogni chida est dedicada a una fèmina.
A cada fèmina est assotziada fintzas una nota biogràfica in curtzu, trilìngue. Su progetu est contivigiadu dae s’Assòtziu Toponomàstica feminile chi durante su perìodu de acorru dèpidu a su Covid, at pinnigadu un’iscuadra de 13 illustradoras, tradutoras e curadoras de is notas biogràficas e de is contos subra totus is 60 fèminas.

Su calendàriu at a èssere postu a disponimentu de is istudiantes a is cales at a èssere ispiegadu su significadu suo. In prus, pro s’8 de martzu s’Assessoradu a sa Cultura e Imparu Pùblicu at a promòvere una cunferèntzia virtuale cun sa presèntzia de is Dirigentes iscolàsticas, de sa Presidente de Toponomàstica feminile Maria Pia Ercolini, de is curadores aristanesos de s’initziativa, de su professore Raimondo Zucca e Stefania Carletti pro s’ufìtziu de progetatzione europea de su Comunu, cun su contributu de s’Assessoradu a is polìticas sotziales e de sa Presidente de sa Cummissione Pares Oportunidade.
#istorias #sardegna #sardigna #insardu #limbasarda #sardu

Sìghi·nos in Instagram

Istòrias est una revìsta de informatzione online iscrita in limba sarda a règula cun s’istandard de sa Regione Sardigna. Est unu produtu de s’Asòtziu Culturale Arvéschida.

| Gerèntzia | Pro ite custa revista | Riservadesa | Archiviu |

© 2021 | Registratzione in su Tribunale de Casteddu n° 5 de su 14 de su mese de Argiolas 2018