Unu momentu istòricu pro su Comunu de Tortolì, chi gràtzias a unu contributu regionale de 80 mìgia èuros, at istituidu pro sa primu borta sa Cumpangia Barratzellare, unu corpus chi aunit s’amparu de su territòriu e una traditzione seculare de sa Sardigna. Su giuramentu ufitziale de 20 barratzellos est acontèssidu a s’agabbu de nadale in una tzerimònia presidida dae su sìndigu Marcello Ladu, dae su cumandante de sa Politzia Locale Marta Meloni e dae su capitanu de sa Cumpangia, Maurizio Lorrai.
Sos agentes noos, incarrigados de garantire servìtzios de pùblica seguridade, politzia giuditziària e ambientale, ant a tènnere medas incàrrigos, commente su cuntrastu a s’abbandonu de sos refudos e su servìtziu de preventzione de sos fogos. Su sìndigu Ladu at sutaliniadu s’importu de s’initziativa, declarende: “Cun su giuramentu de custos 20 agentes, afortigamus de prus s’aficu nostru pro s’amparu de su territòriu e pro sa seguridade de sos tzitadinos. Sa Cumpangia Barratzellare at a èssere una risursa fundamentale pro su Comunu nostru.”
In s’interventu suo, su capitanu Lorrai at ammentadu s’istòria antiga de su Barratzelladu, tratzende unu ligàmene fungudu cun sas raighinas de sa Sardigna. “Seis intrende a fàghere parte de unu corpus chi bantat una traditzione de prus de chimbe sèculos. Sa missione bostra no est sa de garantire sa seguridade ebbia, ma fintzas de custoire unu patrimòniu istòricu e culturale chi afundat sas raighinas in sa Carta de Logu”, at declaradu su capitanu, torrende a cramare sa figura istòrica de sos barratzellos, chi giai dae su Bassu Medioevu amparaiant sos sartos dae sas furas.
Sa figura de sos barratzelleos, difatis, est antiga meda: sas primas noas sunt de su perìodu giudicale, cando in sa Carta de Logu de Elianora de Arbaree, aiat formalizadu s’istitutu comente corpus de vigilàntzia contra sas furas e sas brigas intre pastores e massajos. Durante sas dominatziones ispagnola e sabàuda, sos barratzellos aiant assùmidu còmpitos prus ampros, trasformende·si in beras e cumpangias, cun funtziones de indennizu pro disacatos subidos dae sos propietàrios. In su sèculu XIX, suta de su rennu de Vittorio Emanuele II, s’istitutzione fiat istada torrada a organizare, introduende su reclutamentu voluntàriu, ma mantenende semper su ruolu suo de pilastru de sa seguridade in su sartu.
In tempos prus a probe a nois, gràtzias a sa lege regionale de su 1988, sas cumpangias barratzellares sunt devènnidas una realidade consolidada in prus de 165 comunos de sa Sardigna. Sas funtziones issoro si sunt estèndidas a sa vigilàntzia ambientale, a su sustennu de sas fortzas de s’òrdine e a sa gestione de àteras fainas acapiadas a sa seguridade de su territòriu.
–
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
