S’istudiosu de fama mundiale, in sos annos ’70, aiat istudiadu sa micro-organizatzione e s’isvilupu sotzioeconòmicu de Talana intre su 1800 e su 1980.
Su 4 ghennàrgiu coladu est mortu a 80 annos Y. Michal Bodemann. S’istudiosu tedescu-canadesu, sotziòlogu famadu e professore de cabbale de s’Universidade de Toronto, est mortu a pustis de una maladia longa in Berlinu, lassende in tristura sos chi l’ant connotu. Ma si pro sos acadèmicos fiat su “Professore Bodemann,” pro sos talanesos fiat “Michele” ebbia, o fintzas “Scala ‘e carru” – unu nomìngiu chi l’aiant dadu pro more de s’artia sua.
Nàschidu in Germània in su 1944, Bodemann aiat istudiadu sotziologia e literadura in sas universidades importantes de Mònacu, Heidelberg e Mannheim. In su 1966 si nche fiat tramudadu a sos Istados Unidos pro sighire sos istùdios a sa Brandeis University, acanta aiat cunsighidu su dotoradu in su 1979. Sa tesi sua, a tìtulu “Telemula: Aspects of the Micro-Organisation of Backwardness in Central Sardinia”, chi analizat sa micro-organizatzione e s’isvilupu sotzioeconòmicu de Talana (mutida però Telemula, comente su nùmene de unu logu in su sartu de sa bidda) ) intre su 1800 e su 1980, est unu riferimentu pro sos istùdios antropològicos e sotziològicos de sa Sardigna.
Su traballu acadèmicu suo s’est posca cuntzentradu subra temas comente sa memòria de s’Olocàustu, sa comunidade ebràica tedesca e sas minorias ètnicas, argumentos chi l’ant dadu fama a livellu internatzionale. Bodemann at insinnadu belle barant’annos in s’Universidade de Toronto e tentu ruolos de professore invitadu (visiting professor) in istitutziones de contu comente in s’Universidade de Haifa, sa Freie Universität de Berlinu e in s’Universidade Ebràica de Gerusalemme.
Su raportu de Bodemann cun Talana est cumintzadu a giòvanu in sos annos Sessanta, cando comente istudiante de antropologia fiat arribadu pro istudiare sas dinàmicas sotziales e econòmicas de su bidditzolu ogiastrinu. Si narat ca in beridade diat èssere dèvidu andare a Orthullè, ma sa màchina chi l’aiat dadu unu passàgiu l’aiat lassadu a Talana. Comente fiat lòmpidu no ischiat acanta tirare. Pro unas cantas dies su prèide l’aiat fatu corcare in un’aposentu de sa crèsia. A printzìpiu sa gente pensaiat chi esseret “roba de giustìtzia” o un’ispia, ma a pustis ca l’aiant connotu fiat divènnidu unu de famìlia e issu puru fiat acapiadu meda a sa bidda. S’aiat comporadu e acontzadu una domo betza e belle cada annu torraiat a Talana cun amigos e familiares, màssimu in ocasione de festa o de sagras.
Sa presèntzia sua non fiat acadèmica ebbia. “Michele” partetzipaiat a sa vida de sa bidda in modu naturale. Comente at iscritu su sìndigu de Talana Christian Loddo, chi l’at regodadu in una lìtera in su giassu istitutzionale de su Comunu: «est istada una presèntzia contina dae sos annos Sessanta a oe in sa vida nostra. Un’òmine chi at regortu imàgines e fotografias de sa bidda prus de totus sos talanesos tentos a pare».
Sa comunidade l’ammentat cun istima pro su bonu coro e disponibilidade sua. Sa noa mala de sa morte est essida deretu in sos istados WhatsApp de meda talanesos, unu gestu simpre ma poderosu chi testimòniat s’arrastu fungudu chi at tentu.
Mancari, in sos annos colados, medas Amministratziones comunales apant espressadu su disìgiu de furriare in italianu e publicare sa tesi sua de dotoradu, custu progetu no est istadu mai portadu a compimentu, fortzis pro su rispetu chi su professore aiat pro sa memòria de sos protagonistas de s’istùdiu suo.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
