«A concruos de santugaine, cando no in santandria, su mare a inghìriu de Sardigna est galu caente». Est cosa iscrita in s’artìculu “50 holidays to take in 2025” (chimbanta vacàntzias de fàghere su 2025) publicadu dae su Financial Times. Su petzu, istèrridu a deghe manos (Tom Robbins, Claire Wrathall, Sophy Roberts, Oliver Smith e Jamie Lafferty sunt sos càlamos de biùgiu chi lu firmant) nche ponet sa terra nostra in un’itineràriu de dòighi meses dae s’Arkansas a su Zàmbia).
Non s’istiu, duncas (sas propostas de austu pertocant sa Namìbia, su riu Spey in Iscòtzia e sa Mongòlia): s’atòngiu est su tempus cussigiadu, cando «sos superyacht istiales non sunt prus a inghìriu de sas costeras de s’ìsula, rica de prajas». Custa cunditzione nde faghet «unu tempus perfetu pro iscobèrrere sos sitos romanos e fenìtzios» e gasi etotu «tèmpios, anfiteatros, necròpolis e bidditzolos misteriosos afortidos fraigados dae sa tziviltade nuràgica, in su segundu millènniu in antis de Cristos». Ma fintzas sos murales.

S’ipòtesi de gastu est de 2.500 isterlinas (belle 3mìgia èuros). Su setore diat pòdere crèschere, fintzas in calidade, pro more de una publitzidade culturale che a custa chi nche paret a tesu dae s’immaginàriu de su turismu massissu. Ma pro chi s’arresonu siat fundudu cheret chi torremus a su proite su giornale britànnicu cussìgiat cussos meses: ca «su mare a inghìriu de Sardigna est galu caente». Diamus cara, non su tempus, ma su mare.
Custa no est una nova de cussas bonas. Su mare Mediterràneu cada 10 annos registrat unu +0,4 °C. Meda de prus de sos otzèanos (+0,2 °C). E custu ca su cambiamentu climàticu (chi b’est) s’aunit a una profundidade prus minore e a protzessos inferiores de re-tzìrculu de sas abbas suas (Suez e Gibilterra sunt passàgios istrintos meda).
Custu callentamentu est perigulosu a beru ca cajonat fenòmenos de atzidificatzione de sas abbas (cun cunsighèntzias pro coraddos e molluscos) e finamentas evaporatziones prus mannas chi, cun sas currentes fritas de sas àeras, podent ingendrare temporadas graes (e cuntzentradas in casu de umididade blocada pro tempus meda dae zonas antitziclònicas a inghìriu de sa tziclònica) che a sas chi amus bidu s’atòngiu coladu in Campidanu e in Valèntzia.
Su mare caente meda in atòngiu, duncas, no est una nova bona, mancari nde carret gente sidida de cultura.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
