Su 21 de làmpadas in un’allevamentu de bacas de Orane, ant agatadu unu primu casu de sa Lumpy Skin Disease (LSD), o dermatite nodulare contagiosa, maladia, virale e chi si trasmìtit intre bùulos e bùfalos pro mèdiu de babbois ematòfagos comente su tzìntzulu, sa musca e sa cadranca. Sa cunfirma ufitziale est arribbada dae su Tzentru de Referenza Natzionale, mentras s’Unidade tzentrale de crisi de su Ministèriu de sa Salude, paris cun sa Regione Sardigna e is autoridades locales, at ativadu su pranu de apretu.
Sa maladia no est perigulosa pro s’òmine, ma est dannosa pro is animales, essende chi ddis betat calentura, càusat nòdulos cutàneos, secretziones nasales, calu de produtzione e aortimentu. Sa mortalidade no nche giumpat su 10%, ma s’ispàinu de sa condidura podet èssere lestru meda.
Segundu su chi at naradu s’assessore regionale a sa Sanidade, Armando Bartolazzi, chi at annuntziadu s’inghitzu de unu pranu vatzinale de 1,6 milliones de èuros, galu de concordare, s’ispartzinadura de su virus e neghe de una cadranca autòctona, escludende s’importatzione de animales comente càusa. Semper Barolazzi at ativadu deretu su firmu a sa movimentatzione pegos de bùule, caddos, porcos, crabas e berbeghes a su mancu deghe dies a foras de sa Sardigna e blocu fintzas sa “zona ruja”, chi interessat unos 52 comunos e una fràngia de bardiamentu intre is provìntzias de Nùgoro, Aristanis, Tàtari, Gaddura, Ogiastra, chi tocat fintzas is làcanas cun sa provìntzia de su Sud Sardigna. Prevìdidos fintzas controllos clìnicos e entomològicos in totu sa regione, disinfetzione de is autocarros pro su trasportu, isulamentu de is pegos e òperas de meigamentu contras a is vetores.
Segundu s’ASL 3 de Nùgoro, sa cosa prus importante est “sa collaboratzione de is bacàrgios”. A ogna contu is allevadores sunt meda pensamentosos e fintzas arrenegados: “Non podimus bèndere, non podimus iscostiare su bestiàmene. Est sa fine!”. Semus chistionende de 110 mìgia pegos e 3500 aziendas in perìgulu.
Arreolada meda fintzas sa sindaca de Fonne e presidente de Anci Sardigna, Daniela Falconi: “S’economia rurale nostra arriscat de si firmare. Serbint deretu solutziones pro su movimentu controlladu de is pegos sanos”.
Su Comitadu de crisi regionale est traballende pro detzìdere is atziones imbeniente, ma in unu setore giai isdebilitadu, ddoe est sa possibilidade chi custa “pesta de is bùulos noa” potzat cumpromìtere totu cumpartu agrozootècnicu de s’ìsula.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
