In Biddanoa de Forru, sos iscavos in su cùcuru de Pinn’e Maiolu ant bogadu a campu unu sistema cumplessu de canalizatzione de s’abba, testimonia de una gestione avantzada de sas risursas ìdricas de sos nuràgicos.
S’abba beniat abiada in cundutas de pedra, medas cun volta a ogiva, chi la faghiant lòmpere a sas pinnetas o a sas tzisternas postas a fundu de su bidditzolu. “Parent òperas de ingenieria moderna, ma sunt istruturas nuràgicas”, at contadu a su Tgr Sardegna s’archeòlogu Giacomo Paglietti, diretore de su Museu Tzìvicu de Biddanoa de Forru.
A bisu de sos chircadores, sos nuràgicos non si limitaiant a regòllere e a allogare s’abba, ma l’impreaiant pro sas netzessidades de ogna die. “Amus agatadu canales fintzas a intro de sas pinnetas: non podimus faeddare de abba currente in sas domos, ma belle ca bi semus”, ispiegat Paglietti. A banda su sitema de canalizatzione de s’abba, su bidditzolu aiat caminos imperdados e iscaleras de pedra.
In Sardigna tenimus àteros esèmpios de canalizatziones nuràgicas, prus che totu in provìntzia de Nùgoro e in Ogiastra, ma su de Biddanoa de Forru si distinghet pro sa cumplessidade sua. Inoghe s’abba, pretziosa oe comente a bator mìgia annos a como, non s’impreaiat pro sos bisòngios primàrios ebbia, pro bufare o pro sabunare. Si pensat, difatis, chi in sas dies malas de ierru, sos abitantes de su bidditzolu nuràgicu praticarent sa sàuna atzufende sa predamòlina buddida in bartzas prenas de abba pro bogare papore. Si tratat de un’àtera proa de s’ingeniosidade e de sa finesa de sa tziviltade nuràgica.
Sos archeòlogos sighint a iscavare e chissai non fatzant àteros iscoberimentos ispantosos che a custu. Pro s’ora, su Parcu e Museu “Genna Maria” nos contat sos ispantos de sa Sardigna nuràgica. Intre sos repertos prus dèchidos podimus remonare sas pintaderas, chi galu non s’ischit s’impreu giustu issoro, si esserent impreadas comente calendàrios, pro pintare sa carena o pro marcare su pane. In Genna Maria nd’ant agatadu ses.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
