In su 1975 cando tenet 26 annos fundat Radiolina sa prima radio privada de sa Sardigna, su matessi annu naschet sa televisione Videolina tra is primas in Itàlia etotu. Deghe annos a pustis comporat s’Unione Sarda chi in su 1994 est su sugundu giornale in su mundu a disponimentu in lìnia. Creat Video On Line su primu provider Internet italianu e ddu presentat in su mundu. In mesu polèmicas contra a sa polìtica e carchi misteru. In fines s’esperièntzia Epolis.
Nicola Grauso, connotu finas comente Nichi, mortu domìniga a s’etade de 76 annos pro more de una maladia chi aiat fatu pùbblica in su 2024, est istadu pro sa Sardigna un’innovadore in su campu de s’editoria e de su digitale. Fiat imprendidore, editore, pro pagus tempus finas polìticu.
Medas personas como narant chi fiat unu gèniu. Prus de una borta at giutu a dae in antis ideas innovativas prima de is àteros. Unu pionieri. S’idea prus de importu chi dd’at fatu connòschere in Itàlia est istada Video On Line in su 1994: unu de is primos provider italianu pro impreare Internet. Cun Video On Line fiat possìbile intrare in Internet gràtzias a unu floppy disk chi beniat bèndidu in paris cun giornales e periòdicos: arribbat a tènnere 70 mìgias iscritos (meda a beru in cuddos annos) e sa Sardigna tando benet bista comente una terra de innovatzione. S’istòria de Video On Line però aggabbat: duos duos annos a pustis Grauso dda bendet a Telecom Italia pro more de is perdidas finantziàrias.
Sa prima criadura però est Radiolina, sa radio naschet in una domo in Cuartu Sant’Aleni in unu momentu de passàgiu intre su monopòliu de is frecuenzias radiotelevisivas e su mercadu lìberu. In cuddu tempus, prima chi is sentèntzias permitant sa liberalitzazione de is canales, is chi faiant sa radio privada beniant cunsiderados comente piratas. Sa matessi cosa acontessida cun sa televisione Videolina chi a pustis cun su tempus cumentzat a transmittere editziones de su telegiornale sena interrutziones, una novidade. Galu oe ambas esistint, ocannu cumprint 50 annos.
In su 1985 Grauso comporat s’Unione Sarda chi prima de arribbare a Internet in su 1994 (segundu cuotidianu in su mundu, su primu est su Washington Post) colat dae sa linotype a unu sistema prus modernu pro imprentare su giornale finas cun s’impreu de su computer in sa redatzione. In s’interis Grauso batit a in antis finas un’esperientzia editoriale in Polònia chi cun s’aggabbu de s’Urss aberit is ghennas suas a su mercadu lìberu. Comporat su giornale Zycie Warsawy e fundat su grupu televisivu Polonia 1.
Pro canto pertocat s’Unione Sarda in su 1994 Grauso, cunsideradu a manca, sèberat de cambiare sa lìnia editoriale acostende-si a su tzentrudereta de Silvio Berlusconi. Comente iscriet Carlo Figari in s’artìculu “Il pioniere Niki Grauso”, ponet unu diretore nou, Antonangelo Liori, e bogat giornalistas e dirigentes dae is rùolos crae de su giornale causende polèmicas e lutas sindacales. Sunt is annos de un’atacu frontale de su giornale a sa Giunta regionale de tzentru-manca ghiada dae su magistradu Federico Palomba.
In s’interis sa partetzipatzione sua, chi galu abarrat unu misteru, a sa liberatzione de Silvia Melis giòvana ogiastrina vìtima de unu secuestru in su 1997.
In prus su sèberu de si candidare, prima comente sìndigu de Casteddu (1998) e a pustis comente presidente de sa Regione posca de àere fundadu su “Nuovo Movimento”. Divenit cussigeri ma sa ventura sua no at durare meda.
Posca sa bèndida de S’Unione Sarda chi in tantu fiat intrende in crisi e s’iscummissa cun su progetu Epolis in su 2004: unu modellu editoriale nou chi previdiat s’abertura de redatziones in Sardigna (duos) e Itàlia cun is primos esperimentos de teletraballu in su mundu de s’informatzione. Giornale free-press cun 136 giornalistas assumidos, sa ventura Epolis aggabbat in su 2011 cun unu fallimentu.
Attività realizzata col contributo della Regione Sardegna – IMPRENTAS 2024-2025. LR 22/2018. Atividade realizada cun su contributu de sa Regione Sardigna – IMPRENTAS 2024-2025 LR 22/2018
